prof. dr hab. Edward Włodarczyk

Rektor Uniwersytetu Szczecińskiego

Urodzony 5.10.1946 roku w Gilowie, szkołę średnią ukończył w Drezdenku w 1964 r. W latach 1964–1969 studiował na Wydziale Filozoficzno-Historycznym na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, na którym obronił pracę magisterską Działalność Wiktora Kulerskiego w parlamencie Rzeszy w latach 1903-1911, a w 1977 roku dysertację doktorską Wielki przemysł Szczecina w latach 1850-1914. Przewód habilitacyjny zamknął na tej samej uczelni, zdając kolokwium w 1988 roku. Tematem rozprawy habilitacyjnej był Rozwój gospodarczy miast portowych pruskich prowincji nadbałtyckich w latach 1808-1914. Wielokrotnie prowadził badania w archiwach niemieckich, dzięki kilkumiesięcznym stypendiom Akademii Nauk Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Historische Kommission zu Berlin (dawny Berlin Zachodni).

Tytuł profesora nauk humanistycznych uzyskał w 1999 roku, natomiast w 2001 roku stanowisko profesora zwyczajnego. Był promotorem 12 rozpraw doktorskich, recenzentem w 20 przewodach doktorskich, 15 habilitacyjnych i w 12 postępowaniach o tytuł profesora.

W 1969 roku zatrudniony został w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk (Pracownia w Szczecinie), przechodząc szczeble awansu naukowego od asystenta po stanowisko docenta oraz kierownika Pracowni Zakładu Historii Pomorza w Szczecinie  (1989-1992).

Z Uniwersytetem Szczecińskim prof. Włodarczyk związany jest od 1992 roku, kiedy to został zatrudniony na stanowisku profesora US w Zakładzie Historii Nowożytnej XVI-XVIII wieku, kierowanym przez prof. Lucynę Turek-Kwiatkowską.

Prof. Edward Włodarczyk sprawował na naszej uczelni odpowiedzialne funkcje organizacyjne.

W latach 1996-2002 był dziekanem Wydziału Humanistycznego, a następnie od 2002 do 2008 roku pełnił obowiązki dyrektora Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych. Obecnie jest kierownikiem Zakładu Studiów Społecznych i Gospodarczych w Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Wydziału Humanistycznego.

W latach 2008-2012 pełnił funkcję prorektora ds. kształcenia Uniwersytetu Szczecińskiego.

W roku 2012 został rektorem naszej uczelni.

Za swe osiągnięcia organizacyjne dwukrotnie otrzymał nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2014, 2015).

Prof. Edward Włodarczyk ma ogromne zasługi w rozwoju oraz integracji szczecińskiego i zachodniopomorskiego środowiska humanistycznego oraz w budowaniu jego pozycji w Polsce i Europie.

Od roku 1978 był członkiem, a  w latach 1991-96 zasiadał w zarządzie, Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego. Od 1996 do 2002 roku był jedynym przedstawicielem strony polskiej w Staendige Konferenz der Historiker des Ostseeraumes (Stała Konferencja Historyków Strefy Bałtyku). W latach 2003-2012 był jednym z czterech wiceprezesów Polskiego Towarzystwa Historycznego. Zasiadał w Prezydenckiej Radzie Kultury Miasta Szczecin, w Radzie Muzealnej przy Muzeum Narodowym w Szczecinie oraz w zarządzie Instytutu Niemiec i Europy Północnej w latach 2000-2005.

W 2014 roku powołany został do  kapituły honorowego tytułu: „Ambasador Miasta Szczecina”,  w 2015  przewodniczył Kolegium Rektorów Wyższych Szkół  Publicznych Województwa Zachodniopomorskiego.

Od 1997 roku redaguje rocznik Komitetu Nauk Historycznych PAN „Studia Maritima” (Uniwersytet Szczeciński) oraz uczestniczy w pracach rad redakcyjnych i programowych  innych czasopism: „Zapiski Historyczne” (Towarzystwo Naukowe w Toruniu);  „Czasy Nowożytne” (Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Historycznego i UMK Toruń), „Studia Historiae Oeconomicae” (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza), „Studia Zachodnie” (Uniwersytet Zielonogórski). Stały recenzent w kwartalniku „Sobótka” (Uniwersytet Wrocławski).

Publikował w najważniejszych polskich czasopismach naukowych: „Zapiskach Historycznych”, „Dziejach Najnowszych”, „Kwartalniku Historycznym”, „Rocznikach Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, „Kronice Szczecina”. Brał udział w wielu konferencjach naukowych, w tym niemieckich, wygłaszając referaty w: Berlinie, Hamburgu, Greifswaldzie, Rostocku, Stralsundzie, Lubece,  Bochum.

Był również organizatorem i współorganizatorem międzynarodowych i krajowych konferencji, m. in. Kongresu Pomorskiego w Szczecinie w 1998 r., uwieńczonego publikacją Kongres Pomorski. Od przeszłości ku przyszłości Pomorza, Szczecin 1999 oraz XIX Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Szczecinie w 2014 r.

Za swe dokonania naukowe był wielokrotnie nagradzany.

W 2007 roku otrzymał wraz z prof. Zygmuntem Szultką  i prof. Włodzimierzem Stępińskim nagrodę zespołową Nobla Zachodniopomorskiego za wydawnictwo Źródła do polsko-kaszubskich aspektów Pomorza Zachodniego, w którym przygotował tom IV: Pomorze Zachodnie w okresie od traktatu wersalskiego po klęskę III Rzeszy w 1945 roku. W 2013 roku otrzymał również nagrodę zespołową za Topodemograficzny atlas gmin i obszarów dworskich Pomorza Zachodniego w 1871 roku, Wydawnictwo Naukowe US, Szczecin 2012.

Inne wyróżnienia to: Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska (2000), nagroda zespołowa Ministra Edukacji Narodowej (2001) za tom IV Historii Pomorza (1850-1918).

W publikacjach naukowych prof. Włodarczyk skupił się na trzech zagadnieniach, tj.: dziejach przemysłu i procesie industrializacji w XIX-wiecznych Niemczech, uwzględniając na tym polu badawczym zasadniczo problematykę pomorską; dziejach miast, głównie portowych w XIX i XX wieku; oraz na  dziejach polityki i gospodarki morskiej Prus oraz w mniejszym stopniu Polski w XVIII–XX wieku. Szczegółowe zagadnienia przedstawione w artykułach dotyczyły rozwoju przemysłu stoczniowego, powiązań pomiędzy rynkiem pracy a rozwojem przemysłu. W publikacjach nie zabrakło też miejsca na omówienie życia miejskiego w takich ośrodkach jak Szczecin i Gdańsk. Badania prowadzone przez prof. Włodarczyka w znacznym stopniu przyczyniły się do rozszerzenia wiedzy na temat przeszłości Pomorza i jego związków z Europą i mają na wielu polach charakter pionierski.

Odrębną tematykę artykułów stanowią zagadnienia poświęcone polityce celnej Prus i stosunkowi pruskich władz rządowych do organizacji gospodarczych, czego owocem są następujące publikacje: Wielki przemysł Szczecina w latach 1850-1914 (Warszawa – Poznań 1982), Rozwój gospodarczy miast pruskich prowincji nadbałtyckich w latach 1808–1914 (Wrocław etc. 1987). W ramach trzeciego tomu Dziejów Szczecina (Szczecin 1994 – red. B. Wachowiak) opracował całokształt dziejów miasta w latach 1871–1918 oraz problematykę gospodarczo-społeczną i demograficzną w latach 1919–1945.

Prof. Włodarczyk jest także współautorem dwóch popularnonaukowych publikacji: Szczecin. Zarys historii; wersja angielska A short history of Szczecin (Poznań 1993, 1998) oraz Pomorze Zachodnie poprzez wieki, pod red. Jana M. Piskorskiego (Szczecin 1999). Obie książki ukazały się również w wersji niemieckojęzycznej (Stettin. Kurze Stadtgeschichte; Pommern im Wandel der Zeit).

Współtworzył tom czwarty Historii Gdańska 1815–1920, w którym zajął się miejscem miasta w państwie pruskim, sytuacją miasta w Cesarstwie Niemieckim, rzemiosłem i przemysłem, kształtowaniem się nowoczesnego społeczeństwa miejskiego oraz kulturą materialną i warunkami życia ludności. O mieście tym pisał również, przedstawiając instytucje bankowo-finansowe i sylwetki związanych z nimi ludzi, w książce: Bankierzy i banki w dziejach Gdańska, red. E. Cieślak (Warszawa 1999).

Pod jego redakcją ukazały się  prace zbiorowe: Szczecin na przestrzeni wieków. Historia. Kultura i Sztuka (Szczecin 1995); 50 lat Polski na Pomorzu Zachodnim. Polityka. Społeczeństwo. Kultura (Szczecin 1996); Kongres Pomorski. Od historii ku przyszłości Pomorza (Szczecin 1999 – współredaktor H. Bronk).

Ponadto uczestniczył w pracach nad wydaniem zbioru Stettin – Szczecin 1945–1946. Dokumente – Dokumenty. Erinnerungen – Wspomnienia (Rostock 1994).

W 2005 roku ukazał się pod jego redakcją (współredaktorem była Joanna Nowosielska-Sobel) tom studiów Prasa jako źródło do dziejów Śląska i Pomorza w XIX i XX wieku.

Współredagował także tom materiałów Od Polski Ludowej do III RP w Unii Europejskiej. Pomorze  Zachodnie 1945-2005.

Warto także zwrócić uwagę na wydane pod jego redakcją (współredaktorzy – Paweł Migdalski i Robert Meier) materiały Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej Problematyka przymusowych przesiedleń i stosunków polsko-niemieckich po 1945 roku jako przedmiot badań historycznych i praktyki szkolnej

Jest współautorem czwartego tomu Historii Pomorza 1850–1918 redagowanego przez Stanisława Salmonowicza, w którym opracował rozdziały poświęcone dziejom miast oraz społeczeństwu miejskiemu.

W 2006 roku wydane zostały w czterech tomach Źródła do polsko-kaszubskich aspektów dziejów Pomorza Zachodniego X wiek do 1945 roku. Prof. Włodarczyk dokonał wyboru i opatrzył komentarzem źródła w tomie czwartym Pomorze Zachodnie od traktatu wersalskiego do upadku III Rzeszy (1919-1945).

W 2010 roku pod red. Dariusza Chojeckiego i Edwarda Włodarczyka  wydawnictwie DiG ukazała się praca Choroba i śmierć w perspektywie społecznej XIII–XXI wieku. W 2012 roku wraz z Dariuszem Chojeckim (redakcja naukowa, wstęp opracowanie) i Andrzejem Gizą oraz Pawłem Terefenką wydał Topodemograficzny atlas gmin i obszarów dworskich Pomorza Zachodniego w 1871 roku. W druku znajduje się tom drugi prezentujący Pomorze w 1939 roku.

dr hab. Adam Makowski, prof. US
dyrektor Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych
Wydział Humanistyczny US

prof. zw. dr hab. Edward Włodarczyk
ur. 05.10.1946 w Gilowie

Zatrudniony na Uniwersytecie Szczecińskim od 1.10.1992, obecnie w Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych na Wydziale Humanistycznym.
Specjalizacja: historia – historia gospodarcza i społeczna, historia Pomorza i Prus, problematyka bałtycka XIX-XX w.

Stopnie, tytuły naukowe i stanowiska:
1969  – magister historii, stopień uzyskany na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu
1977 – doktor historii, stopień uzyskany na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu
1988 – habilitacja, stopień dr hab. uzyskany na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu
1999 – tytuł profesora nauk humanistycznych 2001 – stanowisko profesora zwyczajnego na Uniwersytecie Szczecińskim

Funkcje:
1989-1992 – docent w Instytucie Historii PAN i kierownik Pracowni Zakładu Historii Pomorza – IH PAN w Szczecinie;
1996-2002 – dziekan Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Szczecińskiego
2002-2008 – dyrektor Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych US 2008-2012 – prorektor ds. kształcenia Uniwersytetu Szczecińskiego
od 2012 – rektor Uniwersytetu Szczecińskiego

Liczba publikacji: całkowita – 190, książek – 11, najważniejsze z nich to:

  1. Wielki przemysł Szczecina w latach 1850-1914, PWN, Poznań-Warszawa 1982
  2. Rozwój gospodarczy miast portowych pruskich prowincji nadbałtyckich w latach 1808-1914, Ossolineum, Wrocław 1987
  3. Dzieje Szczecina, T. III (1806-1939), Wydawnictwo 13 MUZ, Szczecin 1994 (współautor)
  4. Historia Gdańska 1815-1918, T. IV, cz. 1, Wydawnictwo LEX, Sopot 1998 (współautor)
  5. Historia Pomorza 1850-1918, t. IV, cz.1, Wyd. Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Toruń 2000 (współautor)
  6. Źródła do kaszubsko-polskich aspektów dziejów Pomorza Zachodniego, T. IV – Pomorze Zachodnie w okresie od traktatu wersalskiego po klęskę III Rzeszy w 1945 roku, Wydawnictwo Poznańskie i Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Poznań-Gdańsk 2006
  7. Topodemograficzny atlas gmin i obszarów dworskich Pomorza Zachodniego w 1871 roku, Wydawnictwo Naukowe US, Szczecin 2012

W tym również popularnonaukowe, m.in.:

  1. Zarys historii; wersja angielska A short history of Szczecin (Poznań 1993, 1998)
  2. Pomorze Zachodnie poprzez wieki, pod red. Jana M. Piskorskiego (Szczecin 1999).

Obie książki ukazały się również w wersji niemieckojęzycznej (Stettin. Kurze Stadtgeschichte; Pommern im Wandel der Zeit).

Promotor: dwunastu rozpraw doktorskich; recenzent: w dwudziestu przewodach doktorskich, piętnastu habilitacjach i w dwunastu postępowaniach o tytuł profesora oraz doktora honoris causa.

Nagrody i wyróżnienia:

1982 – nagroda naukowa wojewody szczecińskiego
2000 – nagroda Prezydenta Miasta Gdańska
2001 – nagroda zespołowa Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za tom IV Historii Pomorza (1850-1918).
2007 – nagroda zespołowa Nobla Zachodniopomorskiego za wydawnictwo Źródła do polsko-kaszubskich aspektów Pomorza Zachodniego, w którym przygotował tom IV: Pomorze Zachodnie w okresie od traktatu wersalskiego po klęskę III Rzeszy w 1945 roku
2013 – nagroda zespołowa Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za Atlas historyczny Pomorza Zachodniego. Tom I. Topodemograficzny atlas gmin i obszarów dworskich Pomorza Zachodniego w 1871 roku
2014, 2015  – dwukrotnie nagroda Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za osiągnięcia organizacyjne

Przynależność do stowarzyszeń, organizacji naukowych i społecznych:

od 1978 – członek Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego
1991-96 – członek zarządu Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego
1996 do 2002 roku – jedyny przedstawiciel strony polskiej w Staendige Konferenz der Historiker des Ostseeraumes (Stała Konferencja Historyków Strefy Bałtyku)
2000-2012 – Polskie Towarzystwo Historyczne, członek Zarządu Głównego
2000-2005 – członek zarządu Instytutu Niemiec i Europy Północnej
2003-2012 – jeden z czterech wiceprezesów Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego
1994-1998 – członek Prezydenckiej Rady Kultury Miasta Szczecin
2002-2005 i 2009-2013 – dwukrotnie członek Rady Muzealnej przy Muzeum Narodowym w Szczecinie
2012-2016 − przewodniczący Kolegium Rektorów Wyższych Szkół  Publicznych Województwa Zachodniopomorskiego
2014 – powołany do kapituły honorowego tytułu „Ambasador Miasta Szczecina”
Członek redakcji  czasopism naukowych: „Zapiski Historyczne”, „Dzieje Nowożytne”, „Studia Historiae Econimicae”, „Europa Regionum”, „Studia Martima”, „Studia Zachodnie”

hobby:
literatura, turystyka, sport